Sosyal Anksiyete (Sosyal Fobi)

Sosyal Anksiyete (Sosyal fobi / Sosyal kaygı)

Sosyal durumlarla ilişkili korku ve kaygı hissidir.Sosyal kaygısı insanlar tipik olarak kamusal utançtan korkarlar.Agorafobinin habercisi kabul edilir.Gençlerin yaklaşık %9'u ve yetişkinlerin %12'si hayatlarının bir noktasında sosyal anksiyete bozukluğu yaşıyor.Otistik spektrum bozukluklarında da sıklıkla görülür.Sosyal fobisi olan kişiler üzerinde yapılan araştırmalar; yüzde 70’inde en az bir başka psikolojik sorun belirtilerin olduğunu göstermektedir.Yüzde 60 başka bir fobi, yüzde 45 agorafobi veya panik bozukluğu var.Yüzde 40 depresyon yaşıyor.Bir araştırmada, yüzde 70 kaçıngan kişilik bozukluğu bulundu.Kaçınma: yaygın sosyal kaygı, yalnızlık, düşük özgüven, başkalarının sizden hoşlanmadığı veya sizden faydalanacağı inancı yer alır.Sosyal kaygıları olanların yaklaşık yüzde 20 kendi kendine ilaç tedavisi için alkole yöneliyor.

Spesifik bir sosyal fobisi olan birey, korkulan sosyal durum sırasında ve aynı zamanda onu beklediğinde endişeli hisseder.Utangaçlık geçmişi olan kişinin, toplum içinde küçük düşürücü  deneyim yaşamasından sonra başlar.

🫣 Alay

🫣 Reddetme

🫣 İstismar

🫣 Zorbalık

🫣 Serotonin eksikliği

🫣 Aşırı aktif amigdala (beynin, korku tepkisini kontrol etme işlevi).

🫣 Prematüre bebekler, beynin bazı bölümlerinde gelişme olmaması nedeniyle sosyal anksiyete bozukluğu geliştirme riski altında.

Sosyal anksiyete bozukluğu belirtileri; madde kullanımına bağlı değildir.

Belirtileri

😱 Topluluk önünde konuşmada zorluk

😱 Halk önünde yemek çekingenliği

😱 Toplum içinde yazma korkusu (ellerim titrerse beceriksizim vb kanısı)

😱 Umumi tuvaletleri kullanma tercih edilmemesi

😱 Yeni insanlarla tanışmada isteksizlik

😱 Yargılanabileceği durumlardan korkma

😱 Utangaçlık

😱 Aşağılanma baskısı

😱 Günlük iş, okul, ev vb. rutin hayatına müdahale edilecek endişeleri

😱 Panik atak duyulacak endişe durumlardan kaçınmak

😱 Çocuklarda daha çok mutizm

😱 Kızarma

😱 Terlemek

😱 Titretmek

😱 Hızlı kalp atışları

😱 Mide bulantısı

😱 Kaslarda yorgunluk

😱 Konfüzyon

😱 Soğuk eller

😱 Kekemeyle başlangıcıyla

😱 Bazı durumlarda donup konuşamamak

😱 Bu asla işe yaramayacak.Herkes fark edecek.

😱 Bir aptal gibi kendimi küçük düşüreceğim.

😱 Korkunç olacak.

😱 Göz teması kurmama

😱 Etkin iletişim içinde olmaması

😱 Depresyon

😱 Cinsel işlev bozukluğu

😱 Somatik davranış eylemleri

😱 Alkol veya benzer madde bağımlılığı

Sosyal Beceri Eğitimi

Sosyal Kaygıları aşmak için ipuçları; 

😖 Kişisel farkındalık egzersizleri; hobileriniz, spor, kaliteli beslenmek, günlük tutmak

😖 BDT ile bireylerin olayları algılama, yorumlama, anlam yükleme şekilleriyle; yanlış algıları,  yanlış yorumlamaları, işlevsel olmayan otomatik düşünceleri değiştirme süreci.

😖 BDT tekniği bu bozukluk durumu için ergenler ve yetişkinler için kullanılır, çocuklar için oyun terapisi etkin.

😖 İletişim becerisi; göz teması, merhabalaşmak, el sıkışmak vb.

😖 Toplum içine karışmak; etkinliklere katılabilmek

😖 İfade ve yaşam tarzı özgürlüğü

😖 Çocuklara yaşlarına ve gelişimlerine uygun sorumluluklar verilmesi

😖 Çocuğun sorumluluğu başardığında övgü ile ödüllendirilmesi

😖 Güvenin sağlanması

😖 Duyguların kontrolü

😖 Korkularınızla yüzleşmek

😖 Stres yönetimi

😖 Sık panik ataklar için derin nefes alış veriş 

😖 Eleştirilere açık olmak

😖 Benzodiazepinler ve antidepresan ilaçlar.Antidepresanlar, çocuklarda intihar düşüncelerini veya kendine zarar verme davranışlarını artırabileceğinden, çocuğu dikkatle gözlemlemek her zaman önemlidir.

Kaynaklar:

•Pollack, M.H., Otto, M.W.Sabatino, S., Majcher, D., Worthington, J.J. McArdle, E.T., Rosenbaum, J.F. Relationship of Childhood Anxiety to Adult Panic Disorder. (1992)

•Schneier, F.R., Johnson, J., Hornig, C.., Liebowitz, M.R. and Weissman, Social Phobia (1992)