Kaygı ve Stres Arasındaki Fark

Stres, fiziksel ve zihinsel dengemizi bozan olaylara verdiğimiz tepkidir.Anksiyete bir stres kaynağı olarak ortaya çıktığında endişe, korku, duygusal-fiziksel semptomlar, kaçınma gibi davranışlar devreye girer.Stres ve kaygı arasındaki bir diğer temel fark sebeptir.Stres tipik olarak fark edilebilir bir kaynağa(sebep/neden) sahiptir.Stres; bir bozukluk olarak kabul edilmez.

Stres Süreci

Stres altında vücudumuzdaki sistemler, savaşmak veya kaçmak için hızlı bir enerjiyle dönüşüme girer.Aşağıdaki fizyolojik süreç, stresli ve/veya çok endişeli olduğumuzda gerçekleşir:

💢Hipofiz bezi, adrenokortikotropik(steroid yapılı hormonların salgılanmasını sağlar) hormon (ACTH) adı verilen bir hormon salgılar.

💢ACTH, kolesterol gibi şeyleri kortizole dönüştürmelerini istemek için adrenal bezlere gider.

💢Kortizol(vücudun strese gösterdiği tepkiyle ilişkili hormon); karaciğerde glikoz salınımını dengeler, bağışıklık sisteminin iltihaplanmaya neden olmasını engeller, kırmızı kan hücrelerinin pıhtılaşma olasılığını artırır.

💢Adrenal bezler ayrıca vücudu savaşmaya veya kaçmaya hazırlamak için adrenalin (epinefrin) üretir veya serbest bırakır.Savaş ya da kaç tepki nedenleriyle insanlar düşünme, konsantre olma, hatırlama güçlüğü gibi fiziksel-duygusal-bilişsel semptomlar yaşayabilirler.Bu tepkiler hem stresin hem de kaygının bir parçasıdır.

İki kavramın önemli farklardan biri, stres etkeni ortadan kaldırıldıktan sonra kaygının devam etmesi ve ACTH tarafından başlatılan(vücut içinde oluşan,dolaşan kimyasallar) tepki döngüsünün kapanmamasıdır.Stres eninde sonunda azalır, kaygı ise devam eder.Çoğu anksiyete bozukluğunun teşhis edilebilmesi için semptomların en az altı ay mevcut olması bozukluğun sürmesi gerekir.

Stres genellikle şimdiki yaşamlarımızın kontrolü ile ilgiliyken, kaygı geleceğimizin kontrolü ile ilgilidir.

Stresi kaygıya dönüştüren faktörler

İnsanların hepsi karmaşık ve çok yönlüdür, bu bireysel farklılıklar nedeniyle açık veya kesin cevaplar yoktur.Araştırmaların keşfettiği şey, kaygının yaşamı engelleyici hale gelme olasılığını etkileyen belirli faktörlerin olduğudur.

🔀Stres etkeninin dozu/dengesi (hafif, orta, şiddetli vb.)

🔀Stresörlerin sayısı ve uzaması (stres ne kadar uzun sürerse, anksiyete bozukluğu olarak devam etmesi o kadar artar)

🔀Kişinin benlik saygısı; kontrol derecesi

🔀Biyolojik faktörler(Genetik, diğer sağlık sorunları, yakın çevre)