Bebekleri uyumayan anneler için öneriler

Bebeklerin ilk 4-5 aylık dönemlerinde, beslenme ihtiyaçları sebebiyle geceleri sık sık uyanmaları çok doğal. 5’inci aydan itibarense geceleri en az 7 saat kesintisiz uyumaları gerekiyor.

Bebeklerin ilk 4-5 aylık dönemlerinde, beslenme ihtiyaçları sebebiyle geceleri sık sık uyanmaları çok doğal. 5’inci aydan itibarense geceleri en az 7 saat kesintisiz uyumaları gerekiyor. Ancak bazı bebekler sık uyanma alışkanlıklarını devam ettiriyor ve hem kendilerini, hem de ailelerini uyutmuyor. Öyle ki, bebeklerin yüzde 25–30’unda uyku sorunları gözleniyor. En çok karşılaşılan uyku bozukluğu sorunlarıysa; uykuya dalma güçlüğü ve sık uyanma. Kabus görme, gece ağlama nöbetleri ve uyku apnesi sendromu ise daha nadir görülmekle birlikte yine de bebeklerin sağlığını ve ailelerin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkiliyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Şebnem Ersoy, bebeklik ve erken çocukluk döneminde yaşanan uyku bozukluklarının en sık görülme nedeninin ailenin hatalı davranışları olduğuna dikkat çekerek, “Özellikle ailenin bebeği olduğundan fazla kırılgan ve kolay incinebilir görmesi uyandıkları her an müdahale etmelerine sebep olduğundan uyku sorunlarını da beraberinde getiriyor” diyor.

Kısa süreli uyanmalarda müdahale edilmemeli

Çocuk Sağlığı ve Hastalıları Uzmanı Dr. Şebnem Ersoy, uyku bozukluğu sorunlarına  1 yaş altı bebeklerde daha sık rastlandığına dikkat çekerek sözlerine şöyle devam ediyor: “Uykuya dalma güçlüğü, 1 yaşından küçük bebeklerin  yüzde 50’sinde, 1-2 yaş arasındakilerin de yüzde 10-15’inde ortaya çıkıyor. Geceleri sık uyanma sorunu ise 1 yaş altında yüzde 25–50 oranındayken, 1-2  yaş arasında yüzde 15-20 sıklığında oluyor. Kabus görme, yatağını ıslatma, uyku apnesi gibi sorunlarsa 2 yaşından sonra kendini gösteren sorunlar arasında. Bebekler ve çocuklar, yetişkinlere göre daha sık uyanıyor ve daha hareketli yatıyor. Çocukların uyku döngüsü 90-110 dakika kadarken, bebeklerin uyku döngüsü 50-60 dakika arasında gözleniyor. Uyku döngülerinin sonunda, bir evreden diğer evreye geçerken gecede 4-6 kez kısa süreli uyanıklık olabiliyor. Bebekler 3 aylık olduklarında normalde hafif uyanıklıktan tekrar uykuya kendi kendilerine geçirebiliyor ve uyku alışkanlıkları düzene girmeye başlıyor. Eğer bu dönemde  bebeğin uyku döngüleri arasındaki kısa uyanmalarında emzirme, sallama gibi ‘uyku araçları’ ile müdahale edilirse, bebek bunu devamlı istiyor ve kendi kendine uyumayı öğrenemiyor. Bunun sonucunda da uyku sorunları ortaya çıkıyor.”

Aileler uykuyu düzenleyen yöntemleri öğrenmeli

Şebnem Ersoy, özellikle  ailenin bebeği olduğundan daha kırılgan ve kolay incinebilir görmesi, uyku sorunlarının oluşmasına zemin hazırlayabildiğini belirterek, “Bu durum daha önce  bebeğini yitirmiş ailelerde daha sık görülüyor. Bu tip aileler bebeklerinin ağlamasına dayanamıyor ve hemen emzirme, kucağa alma, sallama  gibi aracı yöntemler kullanarak müdahalede bulunuyor. Ayrıca sık sık kontrol etme amaçlı bebeğin yanına gitmek de uykusunun bölünmesine sebep olabiliyor. Ailelerin uyku düzeninin oluşmasını sağlayan yöntemleri bilmemeleri ya da bildikleri halde uygulayamamaları sonucu uyku bozuklukları görülüyor. Bu durumda aileler gerekli yöntemleri öğrenmeli ve kararlı bir şekilde uygulayabilmeli” diyor

Bebeğinizin mışıl mışıl uyuması için…

•Doğduğu günden itibaren yatağa uyur-uyanık halde bırakın ve böylece kendi kendine uyumayı öğrenmesini sağlayın.

•Uykusunun gece boyunca derinleştiği ve hafiflediği zamanlar var. Dolayısıyla her hareketini uyanıklık olarak değerlendirmeyin ve müdahale etmeyin.

•Bebeğiniz uykulu gibi görünüyorsa hemen beşiğine koyun. Eğer çok huzursuzsa sakinleşinceye kadar sallayın, ancak bunu tamamen uykuya geçmeden durdurun. Çünkü bebeğiniz sallama, kucağa alma, emme gibi aracı yöntemler olmadan uyumayı öğrenmeli.

•Kendini güvende hissetmesi için yatağında uyku arkadaşı gibi sevdiği bir nesne (oyuncak ayıcık, bebek, tülbent, battaniye vs) ile uyumasına izin verin.

•Uyku saatlerini bebeğinizin ihtiyacına göre siz belirleyin ve bu saatlerden ödün vermeyin.

•Gece uykuya gidilen saatler erken olmalı ve  bebeğiniz gün içinde daha çok uyanık kalmalı. Dolayısıyla gün içerisinde 2’den fazla ve uzun süre uyumasını engelleyin. Eğer 2 saatten fazla uyursa, uykudan kaldırın.

•Uyku saatleri konusunda kararlı olun.

•Uykudan önce  sakin etkinlikler (masal anlatma, ninni söyleme, ılık bir banyo) düzenleyin.

•Uykudan önce  bebeğinizin uykusunu kaçırabilecek aşırı hareketli  oyunlardan kaçının.

•Karnını tok tutun. Uyarıcı özelliği olan (kahve, çay, çikolata) gibi besin veya içecekler tüketmeyin.  Kahve, çay ve çikolatada kafein var. Kafein de anne sütüyle bebeğe geçiyor ve uykusuzluğa yol açıyor.

•Gece kalkıp ağlıyorsa, onu sık sık ziyaret edin. Ancak ziyaret aralıklarını giderek açın.

•Odasında 1 dakikadan fazla kalmayın. Işıkları açmayın, fısıltılı bir şekilde ‘şşşşt, herkes uyuyor’ gibi şeyler söyleyin. Bu arada kızmayın ya da cezalandırmayın.

•Kucağınıza almayın, aksi halde yatağa dönmek istemeyecektir. Ancak 10 dakikadan fazla ağlıyorsa kucağınıza alıp, sakinleştirin.

•Yatağı odanızdaysa sizi görmeyecek şekilde yatak yanını bir çarşafla kaplayın.

•Odasının çok karanlık olmamasına dikkat edin Ortamın nem ile ısısı da yeterli olmalı ve oda havalandırılmış olmalı.